5 nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm

Dậy thì sớm là tình trạng trẻ xuất hiện các dấu hiệu trưởng thành về mặt thể chất quá sớm, trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Dậy thì sớm được chia thành hai loại là dậy thì sớm trung ương và ngoại biên.

Không phải trường hợp nào cũng dễ dàng để chẩn đoán xác định nguyên nhân. Cha mẹ nên để ý một vài dấu hiệu thay đổi về cơ thể của trẻ, đặc biệt là các đặc tính sinh dục phụ như phát triển nhanh về xương và cơ bắp, cơ quan sinh dục, mọc lông nách, ngực phát triển, mọc mụn, thay đổi giọng nói.

ThS.BS Phan Thị An, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết cơ thể phát triển nhanh so với lứa tuổi khiến trẻ chưa sẵn sàng đón nhận những thay đổi về sinh lý và cảm xúc. Bé dễ tự ti, cáu gắt, tức giận và tò mò về tình dục không phù hợp lứa tuổi. Trẻ dậy thì sớm đều tăng vọt chiều cao sớm, nhưng cũng ngừng phát triển sớm hơn. Do đó, khi trưởng thành, trẻ dậy thì sớm thường thấp hơn các bé dậy thì đúng lứa tuổi. Dưới đây là những nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm.

Thừa cân, béo phì do ăn nhiều đường, chất béo

Ăn nhiều đường, chất béo hoặc thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh khiến chất béo dư thừa trong cơ thể làm tăng nồng độ hormone estrogen, insulin dẫn tới dậy thì sớm. Những đồ ăn, thức uống và thực phẩm thúc đẩy nhanh dậy thì sớm gồm nước ngọt, đồ ăn vặt, rau củ trái mùa, thức ăn chiên rán, đồ đóng hộp, nội tạng động vật.

Để tránh trẻ béo phì, cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia hoạt động ngoài trời hoặc bộ môn thể thao ít nhất ba lần một tuần (tối thiểu 45 phút mỗi lần) để đốt cháy calo, tránh năng lượng dư thừa.

Sử dụng đồ nhựa và các hộp đựng thực phẩm dùng một lần

BPA là hóa chất công nghiệp thường được sử dụng trong các đồ nhựa, hộp đựng thực phẩm, chai nước, bao bì đóng gói…

Bác sĩ An cho biết sử dụng đồ ăn trong các hộp nhựa có chứa BPA khiến chất này phơi nhiễm ra thực phẩm, khi trẻ ăn và uống ngấm vào cơ thể. BPA là nguyên nhân gây dậy thì sớm ở bé gái. Bác sĩ khuyến cáo nên đọc kỹ thông tin trên bao bì, hạn chế sử dụng đồ nhựa và thay thế hộp đựng bằng thép, thủy tinh an toàn.

Thói quen ăn vặt, thức ăn nhanh, mỡ động vật và thịt đỏ

Đồ ăn vặt, thức ăn nhanh là một trong những nguyên nhân chính gây béo phì ở trẻ em. Lượng mỡ động vật cao làm tăng insulin dẫn đến phát triển dậy thì, nhất là trẻ 3-7 tuổi. Trẻ cũng nên hạn chế ăn thịt đỏ, 2-3 lần mỗi tuần.

Mạng xã hội

Mạng xã hội phát triển khiến các bé dễ dàng tiếp xúc với nhiều nội dung người lớn quá sớm. Những hình ảnh, nội dung này ảnh hưởng đến não của trẻ, đặc biệt là tuyến yên. Tuyến yên bị kích thích sẽ tiết ra các hormone khiến tinh hoàn hoặc trứng sản xuất ra hormone giới tính testosterone và estrogen, tạo tiền đề thúc đẩy dậy thì sớm.

Bác sĩ Phan An lưu ý ngoài ra sử dụng các mỹ phẩm làm đẹp sớm hoặc dùng một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố sinh dục của trẻ.

Các bệnh lý thực thể liên quan

Một số bệnh lý có thể liên quan đến tình trạng dậy thì sớm như khối u não (hay gặp là astrocytoma, u loạn sản tế bào mầm tiết beta – HCG…), Hamartoma vùng dưới đồi, hội chứng McCune Albright, các khối u ở tuyến yên, tuyến thượng thận tăng tiết hormone sinh dục. Trẻ cần được xác định đúng nguyên nhân để can thiệp điều trị hiệu quả.

Dậy thì là giai đoạn trẻ nhạy cảm, dễ xấu hổ, không dám tâm sự về những thay đổi trong cơ thể với người khác. Cha mẹ nên là người bạn đồng hành, lắng nghe, tâm sự cùng con trên hành trình trưởng thành.

Bác sĩ An cho biết phòng tránh tình trạng này bằng cách xây dựng cho trẻ chế độ dinh dưỡng cân đối, tránh thừa cân béo phì, khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện các bệnh lý bất thường liên quan. Trẻ dậy thì sớm được điều trị theo phác đồ cá thể hóa. Điều trị nguyên nhân cơ bản hoặc cân chỉnh nồng độ hormone giới tính bằng thuốc để ngăn chặn, làm chậm sự phát triển cơ thể do dậy thì sớm.

Xem thêm: Vi khuẩn H.P gây bệnh đường tiêu hóa.

Trên đây là những thông tin cơ bản về 5 nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm. Nếu bạn có thắc mắc điều gì hãy để lại bình luận chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc. Tôi hy vọng điều đã chia sẻ này đã giúp ích bạn và gia đình.

Ban biên tập: Giabaominh.vn